මොකද්ද මේ විකුණන්න යනවයි කියන මුහුදේ තියෙන කොබෝල්ට් කන්ද?

1982 සිට ක්‍රියාත්මක වන සාගර නීතිය පිලිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ සම්මුතිය ( UNCLOS ) සාගර ක්‍රියාකාරකම් පාලනය කරන නීති වඩාත් හොඳින් මූර්තිමත් කරයි. 1982 දී නිර්මාණය කළ, 1994 දී ක්‍රියාත්මක කරන ලද UNCLOS විසින් ලෝකයේ මුහුදු සහ සාගර භාවිතය සහ සංරක්ෂණය අධීක්ෂණය කිරීම සඳහා නිර්මාණය කර ඇති පුළුල් නීතිමය රාමුවක් සපයයි. මෙම රාමුව සාගර සම්පත් සාධාරණව හා කාර්යක්ෂම ලෙස භාවිතා කිරීම, ජාත්‍යන්තර පිළිවෙල තහවුරු කිරීම සහ ගෝලීය සහයෝගීතාව පෝෂණය කිරීම සහතික කරයි.

UNCLOS වෙත ජීවය ලබා දීමට සහ එහි පුළුල් විධිවිධාන අධීක්ෂණය කිරීමට, ප්‍රධාන ආයතන හතරක් නිර්මාණය කරන ලදී. එනම්,

1. සාගර නීතිය පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර විනිශ්චය සභාව ( ITLOS )

2. ජාත්‍යන්තර මුහුදු පතුලේ අධිකාරිය ( ISA )

3. මහාද්වීපික තටාකයේ සීමාවන් පිළිබඳ කොමිසම ( CLCS )

4. රාජ්‍ය පාර්ශවයන්ගේ රැස්වීම ( SPLOS )

ජාත්‍යන්තර මුහුදු පත්ලේ අධිකාරිය ( ISA ) ජාත්‍යන්තර මුහුදු පත්ලහි ඛනිජ ගවේෂණය මෙන්ම කළමනාකරණය කිරීමේදී ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. නීතිමය, තාක්ෂණික සහ පාරිසරික ප්‍රමිතීන්ට අනුකූල වීම සඳහා සමාලෝචනය කෙරෙන ගවේෂණ කොන්ත්‍රාත් සඳහා රටවල් සහ ඔවුන්ගේ අනුග්‍රහය දක්වන ආයතනයන්ට ISA වෙත අයදුම් කළ හැකිය. වාණිජමය වශයෙන් ශක්‍ය සම්පත් සොයා ගත හැකි නම්, කොන්ත්‍රාත්කරුවන්ට තිරසාර සහ වගකීම් සහිත පතල් කැණීමේ භාවිතයන් සහතික කිරීම සඳහා දැඩි සමාලෝචනයකට යටත්ව මෙම බලපත්‍රයක් සඳහා ඉල්ලුම් කළ හැකිය. UNCLOS සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවලට පුහුණුව සහ සහාය ලබා දීමෙන් සහ ප්‍රතිලාභ බෙදා ගැනීමේ යාන්ත්‍රණයන් ස්ථාපිත කිරීමෙන් ගෝලීය සහභාගීත්වය සහතික කරයි.

ඉන්දියන් සාගරයේ පිහිටා ඇති කොබෝල්ට් බහුල Afanasy Nikitin Seamount හි ගවේෂණය සඳහා ඉන්දියාව ISA වෙත අයදුම් කර ඇත. මෙම කොබෝල්ට් නිධිය සොයාගෙන ඇත්තේ Afanasy Nikitin නම් රුසියානු ජාතිකයා විසින් ය. කොබෝල්ට් සැපයුම් දාමයේ චීනයේ ප්‍රබල පාලනය විසින් මෙහෙයවනු ලබන, ජාත්‍යන්තර මුහුදු පත්ලේ අධිකාරියේ (ISA) ඉන්දියාවේ ලංසුව, සම්පත් සෙවීම පමණක් නොව, නිර්භීත භූ දේශපාලනික උපාමාරුවක් පිළිබිඹු කරයි.

මෙම සංකීර්ණ ක්‍රියාවලියෙහි සෑම පියවරක්ම එහි භූ දේශපාලන ඇඟවුම් සඳහා විමර්ශනය කරනු ලබන අතර, UNCLOS යටතේ සම්පත් ලුහුබැඳීම හුදෙක් නීතිමය අභ්‍යාසයක් නොව 21 වැනි සියවසේ ජාත්‍යන්තර සබඳතා නිර්වචනය කිරීමේ තීරණාත්මක වේදිකාවකි. ඉන්දියාව සහ වෙනත් අය මෙම ජලයේ සැරිසරන විට, එහි ප්‍රතිඵලය මුහුදු පත්ලෙන් ඔබ්බට බොහෝ දුරට අනුනාද වන අතර, ඉදිරි පරම්පරාවන් සඳහා බල තුලනය සහ තිරසාර සංවර්ධන න්‍යාය පත්‍රය හැඩගස්වනු ඇත.

ගොඩබිම ප්‍රදේශයෙන් මෙම කොබෝල්ට් ලාභදායිව ලබාගැනීමට කෙතරම් හැකියාවක් තිබුණද, අද වන විට චීන නෞකා, ගවේෂණ යාත්‍රා මඟින් ඉන්දියන් සාගරයේ සිදුකෙරෙන සෑම කටයුත්තක් කෙරෙහිම ඉන්දියාව සගරයට ඉහලින් හෝ පහළින් එනම් සබ්මැරීන් හරහා රහසිගතව නිරීක්ෂණ කටයුතු සිදුකෙරෙන බව ඉතාමත් පැහැදිලිය. එබැවින් ඉන්දීය අධීක්ෂණ වාර්තාවන්ට අනූව චීනය විසින් මෙහි විශාල ප්‍රදේශයක් ගවේෂණය කරගෙන ඇති බවට ඉන්දියාවට ඒත්තු ගොස් ඇත . එම හේතුව මත ඉන්දියාව විසින් මෙම අයදුම් කිරීම සිදුකර ඇති බවට අප විශ්වාස කරන්නෙමු. මෙය ශ්‍රී ලංකාවට ලබාදිය හැකි හෝ වැලැක්විය හැකි තත්වයක් නොවේ. මන්දයත් මෙය ජාත්‍යන්තර අධිකාරියක් හා නියාමනයන් මත සිදුවන්නක් නිසාවෙනි.

UNCLOS යටතේ ඕනෑම ජාතියකට ජාත්‍යන්තර මුහුදු පත්ලේ ඇති මුහුදු කදු ගවේෂණය සඳහා හිමිකම් පෑමට ඉඩ සලසන පැහැදිලි විධිවිධාන තිබියදීත්, රනිල් වික්‍රමසිංහ වැනි ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන චරිත මෙම කරුණු වලට මැදිහත් කර ගැනීම මෙම කාරණා වඩාත් සංකීර්ණ කරයි. විශේෂයෙන්ම ජාත්‍යන්තර රාමුව සියලු රටවල් සඳහා සාධාරණ ප්‍රවේශයක් සහතික කිරීම සඳහා නිර්මාණය කර ඇති වාතාවරණයකදීත්, එවැනි අසත්‍ය ප්‍රචාරණ පිලිබඳව වාර්තා කිරීමේදී සිදුවන්නේ අපගේ සාගරය පිළිබඳ දැනුම ලොවට ප්‍රදර්ශනය කිරීමක්ය.

උක්ත කරුණු මත පැහැදිලි වන්නේ සමාජය තුළ සාගර සම්පත් පිළිබඳ නිසි අවබෝධයක් හෝ දැනුමක් නොමැතිකම පිළිබඳවය. සමාජය තුල මෙවැනි බොරු වපුරවමින් සමාජය වැරදි දිශාවන්ට යොමුකිරීම භයානක තත්වයකි. එබැවින් අප මෙම අදහස සමාජ ගතකිරීමෙන් බලාපොරොත්තු වන්නේ හුදෙක් කිසිඳු දේශපාලන මතයක් සමාජගත කිරීම නොව, සාගර සම්පත් පිළිබඳව සමාජය දැනුවත් කළ යුතු බව අවධාරණය කිරීමටය. තිරසාර අනාගතයක් සඳහා මග පෑදීම සඳහා සාගර සාක්ෂරතාව අපගේ අධ්‍යාපන ක්‍රමවලට ඒකාබද්ධ කිරීම අත්‍යවශ්‍ය බව අවධාරණය කළ යුතුමය. ප්‍රාථමික පාසල් විෂයමාලාවේ සිට උසස් අධ්‍යාපනය දක්වා, සාගර විද්‍යාව සහ සමුද්‍රීය නීතිය පිළිබඳ පෝෂණය කිරීම මඟින් අනාගත පරම්පරාවට දැනුවත් තීරණ ගැනීමේ හැකියාව බල ගන්වනු ඇත. සාගර පිළිබඳව නිසි සමාජ දැනුවත් කිරීම හරහා අපගේ සාගර සම්පත් ඥානවන්තව සහ තිරසාර ලෙස කළමනාකරණය කිරීම පිළිබඳ සහතික කළ හැක.

අයේෂ් ඉන්ද්‍රනාත් රණවක
INORA-සාගර සම්පත් විශ්ලේෂණය සදහා වූ ආයතනය .

 

ocean 1 st by oceanlust

Latest Comments

No comments to show.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *