සාගරයේ ඇති සිතුවම් ලෙස හදුන්වන කොලර්පරවල ඛේදනීය ඉරණම

බොහෝවිට මුහුදේ වැසි වනාන්තර ලෙසින් හඳුන්වනු ලබන කොරල්පර, අසමසම ජෛව විවිධත්වයක් ඇති සහ මිල කළ නොහැකි පාරිසරික, ආර්ථික සහ සමාජීය ප්‍රතිලාභ සපයන පරිසර පද්ධති වේ. සාගරයේ වපසරියෙන් සුළු කොටසක් පමණක් විහිදෙන මෙම සංකීර්ණ ව්‍යුහයන් මත්ස්‍ය, අපෘෂ්ඨවංශීන් සහ ශාක විශේෂ 4,000කට අධික ප්‍රමාණයක් ඇතුළුව සමුද්‍ර ජීවීන්ගෙන් 25%කට පමණ ආධාර කරයි. ඒවා පෘථිවි ජෛව විවිධත්වයේ සාරාංශය බවට පත් කරමින් ගණන් කළ නොහැකි ජීවීන් සඳහා අත්‍යවශ්‍ය අභිජනන භූමියක්, නවාතැන් සහ ආහාර ප්‍රභවයන් ලෙස සේවය කරයි.

ආර්ථික දෘෂ්ටි කෝණයකින්, කොරල්පර ලොව පුරා, විශේෂයෙන් වෙරළබඩ ප්‍රජාවන්හි මිලියන සංඛ්‍යාත මිනිසුන්ගේ ජීවනාලිය වේ. ඔවුන් ධීවර කර්මාන්තය, සංචාරක කර්මාන්තය, වෙරළ ආරක්ෂණය සහ ඖෂධ සොයාගැනීම් සඳහා සැලකිය යුතු දායකත්වයක් සපයයි. කොරල්පරවලින් ලබාගන්නා වාර්ෂික ආර්ථික වටිනාකම ඩොලර් බිලියන 29.8ක් වන අතර එය ගෝලීය වශයෙන් ජීවනෝපාය සහ ආර්ථිකයට සහාය වීම සඳහා ඔවුන්ගේ අත්‍යවශ්‍ය කාර්යභාරය ඉස්මතු කරයි.

කෙසේ වෙතත්, ඒවායේ අතිවිශාල පාරිසරික හා ආර්ථික වැදගත්කම තිබියදීත්, කොරල්පර ස්වභාවික හා මානව විද්‍යාත්මක තර්ජන රාශියකට මුහුණ දෙයි. සාගර උනුසුම් වීම සහ ආම්ලීකරණය වැනි දේශගුණික විපර්යාස-ප්‍රේරිත සංසිද්ධි, කොරල්පරවලට පැවැත්මේ තර්ජන ඇති කරයි. සාගර උෂ්ණත්වය ඉහළ යාම කොරල් විරංජනයට තුඩු දෙයි, මෙම ක්‍රියාවලිය කොරල්පර ප්‍රජාවට අත්‍යවශ්‍ය පෝෂ්‍ය පදාර්ථ සපයන සහජීවන ඇල්ගී නෙරපා හැරීමෙන් විනාශ කරයි. කාබන් ඩයොක්සයිඩ් විමෝචනය වැඩි වීම නිසා සාගර ආම්ලිකකරණය, කොරල්පර කැල්සිකරණයට බාධා කරයි, ඒවායේ වර්ධනයට හා පැවැත්මට බාධා කරයි.

එපමණක් නොව, මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් නිසා කොරල්පරවල දුක්ඛිත තත්ත්වය උග්‍ර කරයි. අධික ලෙස මසුන් ඇල්ලීම, විනාශකාරී මසුන් ඇල්ලීමේ පිළිවෙත් සහ වෙරළබඩ සංවර්ධනය කොරල්පර වාසස්ථාන හායනය කරන අතර බිඳෙනසුලු පරිසර පද්ධති කඩාකප්පල් කරයි. අවසාදිත සහ පෝෂක ගලායාම ඇතුළුව වෙරළාශ්‍රිත ජලාපවහනය මගින් සිදුවන දූෂණය, හානිකර ඇල්ගී වර්ධනය, කොරල්පර හුස්ම හිරවීම සහ ප්‍රභාසංස්ලේෂණය කිරීමේ හැකියාවට බාධා කරයි. මීට අමතරව, කොරල්පර පාගා දැමීම සහ නුසුදුසු අපද්‍රව්‍ය බැහැර කිරීම වැනි සංචාරක ආශ්‍රිත ක්‍රියාකාරකම් දැනටමත් අවදානමට ලක්ව ඇති කොරල්පර පරිසර පද්ධතිවලට තවදුරටත් හානි සිදු කරයි.

විවිධ කොරල්පර පරිසර පද්ධතිවල නිවහන වන ශ්‍රී ලංකාව තුළ මෙම තර්ජන තදින්ම දැනේ. නව කොරල්පර විශේෂ සොයා ගැනීම සහ ඒවායේ පාරිසරික වැදගත්කම හඳුනාගෙන තිබියදීත්, ප්‍රමාණවත් නොවන සංරක්ෂණ ප්‍රයත්නයන් සහ අධික වෙරළබඩ සංවර්ධනය මෙම මිල කළ නොහැකි සම්පත් අනතුරේ හෙළයි. කොරල්පර හායනය සමුද්‍ර ජෛව විවිධත්වය අනතුරේ හෙළනවා පමණක් නොව බොහෝ ප්‍රජාවන් මත යැපෙන ධීවර කර්මාන්තය සහ සංචාරක ව්‍යාපාරය වැනි ප්‍රධාන කර්මාන්ත ද අඩපණ කරයි.

කොරල්පර මුහුණ දෙන අර්බුදය විසඳීම සඳහා දේශීය, ජාතික සහ ගෝලීය මට්ටමින් හදිසි සහ ඒකාබද්ධ ක්‍රියාමාර්ග අවශ්‍ය වේ. මෙම අගනා පරිසර පද්ධති ආරක්ෂා කිරීම සඳහා ශක්තිමත් දත්ත සහ විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ මගින් දැනුවත් කරන ලද ඵලදායී සංරක්ෂණ උපාය මාර්ග ක්‍රියාත්මක කළ යුතුය. සමුද්‍ර ආරක්ෂිත ප්‍රදේශ ශක්තිමත් කිරීම, තිරසාර ධීවර පිළිවෙත් ප්‍රවර්ධනය කිරීම සහ වෙරළ දූෂණය අවම කිරීම කොරල්පරවල ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව සහ කල්පැවැත්ම සහතික කිරීම සඳහා අත්‍යවශ්‍ය පියවර වේ.

තවද, සමුද්‍ර සම්පත් සංරක්ෂණය සහ වගකීම් සහගත භාරකාරත්වය පිළිබඳ සංස්කෘතියක් පෝෂණය කිරීමේදී මහජනතාව දැනුවත් කිරීම සහ සම්බන්ධ වීම ඉතා වැදගත් වේ. අධ්‍යාපන ව්‍යාපාර, ප්‍රජා පාදක මුලපිරීම් සහ රජයන්, සිවිල් සමාජය සහ පෞද්ගලික අංශය අතර හවුල්කාරිත්වයන් අනාගත පරම්පරාව සඳහා කොරල්පර ආරක්ෂා කිරීම සඳහා ක්‍රියාකාරී පියවර ගැනීමට පුද්ගලයන්ට සහ ප්‍රජාවන්ට බල ගැන්විය හැකිය.

උග්‍රවන තර්ජන සහ අඩුවෙමින් පවතින කොරල්පර ගහනය හමුවේ, ක්‍රියා කළ යුතු කාලය දැන් එළඹ ඇත. කොරල්පර සංරක්ෂණය සහ ප්‍රතිෂ්ඨාපනය සඳහා ප්‍රමුඛත්වය දීමෙන්, ජෛව විවිධත්ව උණුසුම් ස්ථාන පමණක් නොව ඒවායින් අපේ පෘථිවියට සහ එහි වැසියන්ට ලබා දෙන අසංඛ්‍යාත ප්‍රතිලාභ ද අපට ආරක්ෂා කර ගත හැකිය. සාමූහික ක්‍රියාකාරකම් සහ නොසැලෙන කැපවීම තුළින් පමණක් අපට කොරල්පර සශ්‍රීක වන අනාගතයක් සහතික කළ හැකි අතර අපගේ සාගර සහ ජීවිත තවදුරටත් පොහොසත් කරයි.

ocean 1 st by oceanlust