1982 සිට ක්‍රියාත්මක වන සාගර නීතිය පිලිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ සම්මුතිය ( UNCLOS ) සාගර ක්‍රියාකාරකම් පාලනය කරන නීති වඩාත් හොඳින් මූර්තිමත් කරයි. 1982 දී නිර්මාණය කළ, 1994 දී ක්‍රියාත්මක කරන ලද UNCLOS විසින් ලෝකයේ මුහුදු සහ සාගර භාවිතය සහ සංරක්ෂණය අධීක්ෂණය කිරීම සඳහා නිර්මාණය කර ඇති පුළුල් නීතිමය රාමුවක් සපයයි. මෙම රාමුව සාගර සම්පත් සාධාරණව…

The United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS) stands as a monumental international treaty, sculpting the laws that govern our vast oceans and maritime activities. Born in 1982 and brought to life in 1994, UNCLOS provides a comprehensive legal framework designed to oversee the use and conservation of the world’s seas and…

ජාතික ජලජ සම්පත් පර්යේෂණ හා සංවර්ධන නියෝජිතායතනය (NARA) විසින් කළමනාකරණය කරනු ලබන විශේෂිත සාගර කාලගුණ අනාවැකි වෙබ් අඩවියක් දියත් කිරීමත් සමඟ ශ්‍රී ලංකාව සිය සාගර කාලගුණ අනාවැකි හැකියාවන්හි සුවිශේෂී සන්ධිස්ථානයකට ළඟා විය. www.sloceanforecast.org වෙබ් අඩවියෙන් පිවිසිය හැකි මෙම වේදිකාව ජුනි 18 අරලියගහ මන්දිරයේ අග්‍රාමාත්‍ය කාර්යාලයේදී විවෘත කෙරිණි. මෙම නව මුලපිරීම මගින් සාගර ආශ්‍රිත කටයුතු වැඩිදියුණු…

බ්‍රසීලයේ වෙරළට ඔබ්බෙන් වූ ට්‍රින්ඩේඩ් දූපතේ සිදුකරන ලද පර්‍යේෂණයකින් ප්ලාස්ටික් සුන්බුන් වලින් නිර්මාණය වූ පාෂාණ හමුව ඇති අතර ඒ පිළිබඳව විද්‍යාඥයින් අනතුරු අඟවයි. භූ විද්‍යාඥයින් පිරිසක් බ්‍රසීලයේ වෙරළට ඔබ්බෙන් වූ දුරස්ථ ට්‍රින්ඩේඩ් දූපතේ විශ්මය ජනක සොයාගැනීමක් සිදුකර ඇත. එනම් එම දූපතෙන් ප්ලාස්ටික් සුන්බුන් වලින් සෑදුන පාෂාණ සොයාගෙන ඇති අතර මෙම භයානක සංසිද්ධිය, හදිසි පාරිසරික ගැටළු…

ඊස්ට් ඇන්ග්ලියා විශ්ව විද්‍යාලය (UEA) සහ චීනයේ සාගර විශ්ව විද්‍යාලය (OUC) විසින් සිදු කරන ලද අධ්‍යයනයකින්, සාමාන්‍ය සාගර ඇල්ගී වර්ගයක් වන Pelagophyceae, පෘථිවියේ දේශගුණ නියාමනය සඳහා අත්‍යවශ්‍ය සංයෝගයක් නිෂ්පාදනය කිරීමේදී ඉටු කරන වැදගත් කාර්යභාරය අනාවරණය කර ඇත. මෙම සොයාගැනීම් මගින් මෙම කුඩා සාගර ජීවීන් අපගේ පෘථිවියේ දේශගුණයට බලපාන ආකාරය පිළිබඳව අවබෝධය ලබාගත හැකිය. එහි බහුලත්වය…

UC Santa Barbara හි පර්යේෂකයන් විසින් අභිලාෂකාමී සාගර සංරක්ෂණ අරමුණු සාක්ෂාත් කරගැනීම සඳහා වෙළඳපල පදනම් වූ විසඳුමක් යෝජනා කරයි. UC Santa Barbara හි පර්යේෂකයන් විසින් ජීව විද්‍යාත්මක විවිධත්වය පිළිබඳ සම්මුතිය මගින් නියම කර ඇති “30×30” සංරක්ෂණ ඉලක්ක සපුරා ගැනීමේ පිරිවැය සැලකිය යුතු ලෙස අඩු කළ හැකි වෙළඳපල පදනම් වූ ප්‍රවේශයක් එළිදක්වා ඇත. ගෝලීය ජෛව විවිධත්ව…

අර්නස්ට් ෂැකල්ටන්ගේ අවසන් ගවේෂණ නෞකාවේ සුන්බුන් කැනේඩියානු වෙරළ තීරයෙන් හමුවෙයි සුප්‍රසිද්ධ ගවේෂක අර්නස්ට් ෂැකල්ටන් මියගිය නෞකාවේ සුන්බුන් කැනඩාවේ වෙරළට ඔබ්බෙන් වූ සාගර පත්ලෙන් සොයාගැනේ. Royal Canadian Geographical Society (RCGS) නිවේදනය කළේ ශතවර්ෂයකට පෙර සිදු කරන ලද ගවේෂණයකදී ෂැකල්ටන්ගේ අවසාන විවේක ස්ථානය ක්වෙස්ට් යාත්‍රාව වන බව තහවුරු වූ බවයි. ධ්‍රැවීය ගවේෂණ වංශ කතාවේ ජනප්‍රවාදගත චරිතයක් වන…

කැලිෆෝනියාවේ බිග් සුර් වෙරළට ඔබ්බෙන්, සාගර පත්ලේ විශාල සිදුරු සහිත අද්භූත භූ දර්ශනයක් සොයාගෙන ඇත. ඔවුන්ගේ සොයාගැනීමෙන් දශක ගණනාවකට පසු, Monterey Bay Aquarium Research Institute (MBARI) සහ Stanford විශ්වවිද්‍යාලයේ විද්‍යාඥයින් විශ්වාස කරන්නේ ඔවුන් අවසානයේ කලින් සොයා ගත් කරුණෙහි අභිරහස විසඳා ඇති බවයි. Sur Pockmark Field ලෙස හැඳින්වෙන මෙම පොක් මාර්ක් පෘථිවි අභ්‍යන්තරයෙන් පිටවන මීතේන් වායුව…

බ්‍රසීලයේ ට්‍රින්ඩේඩ් දූපතේ භූ විද්‍යාඥයින් විසින් විශේෂ සොයාගැනීමක් කර ඇත. එනම්, ප්ලාස්ටික් සුන්බුන් වලින් සෑදුණු පාෂාණයි. මෙම තැතිගන්වනසුලු සොයාගැනීම පෘථිවි භූ චක්‍රවලට ප්ලාස්ටික් අපද්‍රව්‍යවල වැඩිවන බලපෑම පිළිබඳ හදිසි කනස්සල්ලට හේතු වී තිබේ. එස්පිරිටෝ සැන්ටෝ ගිනිකොන දිග ප්‍රාන්තයේ සිට කිලෝමීටර් 1,140ක් දුරින් පිහිටි ට්‍රින්ඩේඩ් දූපත හරිත කැස්බෑවන් සඳහා ආරක්ෂිත රැකවරණයකි. එහිදී ඔවුන් බිත්තර දමති. එහි හුදකලා…

ග්‍රීන්ලන්තයේ අයිස් තට්ටු පිළිබඳ සිදුකරන ලද පර්‍යේෂණයකදී, එම විද්‍යාඥයන් විසින් ආක්ටික් සාගරයේ අයිස් මත ජීවත් වන යෝධ වෛරස වර්ගයක් හඳුනාගෙන ඇත. ආර්හස් විශ්ව විද්‍යාලයේ පරිසර විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ පශ්චාත් ආචාර්ය පර්යේෂක ලෝරා පෙරිනි විසින් මෙහෙයවන ලද මෙම සොයා ගැනීම, අයිස් දිය කරන සහ ගෝලීය උණුසුම උග්‍ර කරන හිම ඇල්ගී වර්ධනය කළමනාකරණය කිරීමට ස්වභාවික පාලන යාන්ත්‍රණ සඳහා…

2024 මැයි මාසයේදී පෘථිවිය මෑත ඉතිහාසයේ වඩාත්ම තීව්‍ර සූර්ය කුණාටුවකට මුහුණ පෑවේය. මෙම විශ්වීය සංසිද්ධිය කෙතරම් ප්‍රබලද යත් එහි බලපෑම් වායුගෝලයේ පමණක් නොව සාගරයේ ගැඹුරින්ද අනාවරණය විය. මෙහි විශේෂිත අවස්ථාවක් ලෙස Ocean Networks Canada (ONC) කැනේඩියානු වෙරළට ඔබ්බෙන් වූ සාගරය නිරීක්ෂණය කිරීමට භාවිතා කරන චුම්බක මාලිමා යන්ත්‍රවල සැලකිය යුතු බාධා කිරීම් එහිදි වාර්තා කළේය. මෙම…

අද ( ජුනි 08 ) ලෝක සාගර දිනය වාර්ෂිකව සැමරීම සනිටුහන් කරයි. සාගරය අපගේ ජීවිත තුළ ඉටු කරන තීරණාත්මක කාර්යභාරය සහ ඒවා ආරක්ෂා කිරීමේ හදිසි අවශ්‍යතාවය පිළිබඳව ජනතාව දැනුවත් කිරීම සඳහා කැප වූ ජාත්‍යන්තර දිනයක් ලෙස මෙය සෑම වසරකම ජුනි 8 වැනි දින සමරනු ලබයි. මෙම දිනය ප්‍රථම වරට කැනඩාවේ සාගර ආයතනය විසින් 1992 ජූනි…

මෑතකාලීන දත්ත මගින් සාගර උෂ්ණත්වයේ සැලකිය යුතු ප්‍රවණතාවක් හෙළිදරව් කරන අතර උතුරු අත්ලාන්තික් සාගරයේ පෙර නොවූ විරූ අධික උෂ්ණත්වයක් අඛණ්ඩව දින 421 ක් වාර්තා වී ඇත. මෙම තැතිගන්වනසුලු සංඛ්‍යාලේඛන අවධාරනය කරන්නේ ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යාමේ බරපතලකම වන අතර, ප්‍රධාන වශයෙන් ෆොසිල ඉන්ධන දහනය වැනි මානව ක්‍රියාකාරකම් මෙයට හේතුව බවය. ගෝලීය සාගර උෂ්ණත්වය පෙර වසරවලට වඩා…

දකුණු චීන මුහුදට අඩි 3000ක් පමණ ගැඹුරින් නව කකුළුවන් විශේෂයක් සොයා ගැනේ. දකුණු චීනයේ ගැඹුරු මුහුදේ සිදුකරන ලද පෙරළිකාර ගවේෂණයක දී, පර්යේෂකයන් විසින් විශ්මය ජනක නව සොයාගැනීමක් සිදුකර තිබේ. එනම් දකුණු චීන මුහුදේ මතුපිට සිට අඩි 3,000 ක් පමණ ගැඹුරින් පෙර නොදන්නා නව කකුළුවන් විශේෂයක් සොයාගෙන තිබේ. මුහුදේ ගෞරවයට පාත්‍ර වූ චීන දේවතාවිය වන Mazu…

8ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ සහ එක්සත් රාජධානියේ ප්‍රමුඛ ආයතන අතර පුරෝගාමී සහයෝගීතාවයකින්, විද්‍යාඥයින් ලෝකයේ ඇති සාගර පතුලේ අපෘෂ්ඨවංශීන්ගේ සැඟවුණු ක්‍රියාකාරකම් සිතියම් ගතකිරීම සඳහා කෘතිම බුද්ධිය (AI) භාවිතා කර ඇත. එක්සත් ජනපදයේ Texas A&M විශ්ව විද්‍යාලය විසින් මෙහෙයවනු ලබන, Southampton විශ්ව විද්‍යාලය (UK) සහ Yale විශ්ව විද්‍යාලය (USA) හි දායකත්වය ඇතිව සිදුකෙරෙන මෙම පර්‍යේෂණය, සාගර පරිසර පද්ධතිවල…

මහා පැසිෆික් කසළ පැච් (GPGP) කෙතරම් විශාල වී තිබේද යත්, එය දැන් විවිධ සාගර විශේෂ රැසක වාසස්ථානයක් ලෙස සේවය කරන බව මෑත අධ්‍යයනවලින් හෙළි වේ. කැලිෆෝනියා සහ හවායි අතර පිහිටා ඇති මෙම ප්ලාස්ටික් අපද්‍රව්‍ය විශාල ප්‍රදේශය පෘථිවියේ වඩාත්ම දූෂිත සමුද්‍ර ප්‍රදේශවලින් එකකි. සෑම වසරකම, ඇස්තමේන්තු කර ඇති පරිදි ප්ලාස්ටික් ටොන් මිලියන 1.15 සිට 2.41 දක්වා…

සැලකිය යුතු සංරක්ෂණ ප්‍රයත්නයක් ලෙස තායිලන්තය ෆුකෙට් සිට ඉන්දියන් සාගරයට ලෙදර්බැක් කැස්බෑ පැටවුන් 11 දෙනෙකු මුදා හැර තිබේ. තායිලන්ත රජය විසින් වසරක කාලයක් පෝෂණය කරන ලද වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇති ලෙදර්බැක්, ඔවුන්ගේ ගමන නිරීක්ෂණය කිරීම සඳහා චන්ද්‍රිකා ටැග් වලින් සමන්විත තාක්ෂණයක් භාවිතා කරනු ලබයි. තායි වෙරළේ වරෙක සුලභ වූ ලෙදර්බැක්, 2018 දී නැවත කූඩුවට පැමිණීමට…